Het begon met het ondersteunen bij het veilig aan- en uitkleden van zorgprofessionals in de sluis. Een ruimte tussen de normale- en de corona-afdeling, om beschermende kleding tegen het COVID-19-virus aan en uit te trekken. Later mondde dit uit in veelzijdige ondersteuning op vele afdelingen in het ziekenhuis. En dat zónder enige zorgopleiding te hebben genoten. We hebben het over de op handen gedragen buddy’s in de zorg van het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht en Nieuwegein. Een initiatief om zorgverleners te ontlasten, zodat zij zich maximaal kunnen focussen op de (COVID-)patiëntenzorg.
Extra handen aan het bed door de buddy’s in de zorg
De coronacrisis dwong het St. Antonius Ziekenhuis om creatief te zijn in het vinden van oplossingen, om handen aan het bed vrij te spelen. In april 2020 is vanuit de werkvloer het initiatief ‘Buddy’s in de zorg’ ontwikkeld om zorgverleners in eerste instantie te ontlasten op de COVID-afdeling. De buddy’s, die geen enkele achtergrond of opleiding in de zorg hebben, ondersteunen bij niet-medische taken. Door deze taakdifferentiatie verliezen de zorgverleners geen kostbare tijd aan werkzaamheden waar geen zorgopleiding voor nodig is. Zo kunnen zij zich maximaal concentreren op de COVID-patiëntenzorg.
Aanvankelijk begeleiden de buddy’s het zorgpersoneel bij het in- en uitsluizen naar en van de corona-afdeling. De afdelingen OK, IC en Infectiepreventie schreven aan- en uitkleed protocollen die de buddy’s gebruiken. Later breidde het takenpakket van de buddy’s snel uit naar onder andere het leveren van materialen bij het laboratorium, pipetteren, voorraden bijhouden, operatiekamers voorbereiden, patiënten naar de röntgenafdeling brengen en coronatesten afnemen bij medewerkers.
In mei 2020 begonnen er 35 buddy’s op de IC. Inmiddels wordt dit uitgebreid naar 100 buddy’s in de zorg. Door deze arbeidsinnovatie is de kwaliteit en efficiëntie van de geleverde zorg verhoogd. Er zijn nu het maximaal aantal handen aan het bed en de zorgverleners houden hun taak nu vol. Omdat er meer tijd is om zorgtaken uit te voeren, is er meer aandacht voor de patiënt. Hierdoor worden de hygiëneregels beter nageleefd en neemt de kans op besmetting af. Dit verbetert de veiligheid voor zowel de patiënt als de zorgverlener.
Op handen gedragen
De buddy’s in de zorg hebben verschillende achtergronden. Het zijn docenten en studenten, stewardessen, horecapersoneel en mensen vanuit de cultuursector. Waar voor velen het werk stil kwam te liggen, bood het buddyproject uitkomst. Niet alleen om weer aan de slag te gaan, maar ook om echt maatschappelijk bij te dragen. Door de verschillende achtergronden brengen ze andere kennis met zich mee en kijken ze met een frisse blik naar de zorg. Daarnaast leveren ze een positieve bijdrage aan de sfeer op de werkvloer en hebben ze echte aandacht voor het zorgpersoneel, de patiënten en families in moeilijke tijden.
Ze worden ingezet op diverse afdelingen. Hier worden zij door de zorgverleners op handen gedragen. Ze zorgen voor verlichting. Daarnaast zijn ze zeer flexibel. De buddy’s bewegen soepel mee naar waar extra personeel nodig is. Dit kan op poliklinieken zijn, op de IC, maar ook bij de facilitaire dienst. Een aantal buddy’s worden getraind om te vaccineren.
Kennismaking met de zorg
De buddy’s vinden het belangrijk om nuttig werk te doen in een sector die om extra handen staat te springen. Naast dit werk en het salaris dat ze ontvangen volgens de cao Ziekenhuizen, krijgen ze ook een kijkje in de ziekenhuiszorg. Dit leidde ertoe dat een aantal buddy’s een carrièreswitch naar de zorg overweegt. Een aantal heeft zich omgeschoold of aangemeld voor een zorgopleiding. Ook studenten van een zorg gerelateerde studie kunnen op deze manier kennismaken met het ziekenhuis.
Stewardess Katinka, musicalacteur David en barman Stijn zijn buddy’s in het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht. Het programma Kruispunt van de KRO-NCRV heeft hen gevolgd. Bekijk in de video hoe zij het roer omgooiden en trotse buddy’s werden.
Podcast
Teamhoofd OK/Buddy’s Marieke Koenen en coördinator Buddy’s en KLM-stewardess Renée Broecheler vertellen in de onderstaande podcast over het ontstaan van het Buddy-project, de groei ervan en delen zij hun persoonlijke ervaringen.