Eén van de grootste uitdagingen in de zorg is het tekort aan personeel. Nederlandse ziekenhuizen zetten vaak succesvol in op het naar huis verplaatsen van zorg om het personeelstekort deels op te vangen. Toch zullen er altijd patiënten naar het ziekenhuis blijven komen, want door de vergrijzing neemt de zorgvraag toe en wordt deze complexer. Het mProve Funxlab is een programma dat zich richt op technologische innovaties om het werk in ziekenhuizen leuker en makkelijker te maken. Het doel is om slimme technologieën toe te passen die niet alleen functioneel zijn, maar ook een funfactor hebben.
Samenwerken en van elkaar leren
mProve is het innovatieve samenwerkingsverband van zeven ambitieuze topklinische ziekenhuizen: Albert Schweitzer ziekenhuis, Isala, Jeroen Bosch Ziekenhuis, Noordwest Ziekenhuisgroep, Máxima MC, Rijnstate en Zuyderland Medisch Centrum. Deze ziekenhuizen werken samen om de zorg van de toekomst vorm te geven door van elkaar te leren, resultaten te delen en de beste aanpak van elkaar over te nemen. Ze zien zichzelf als aanjager van vernieuwing door doeltreffende, schaalbare innovaties te ontwikkelen.
Borging rol verpleegkundige
De eerste stap in de ontwikkeling van het mProve Funxlab programma was het vinden van een verpleegkundige die het programmamanagement wilde helpen vormgeven. Op die manier wordt de rol van de verpleegkundige in het programma goed geborgd. Janneke van Strien, IC-verpleegkundige in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, nam die rol met succes op zich.
Scope bepalen
Na uitgebreid onderzoek is de scope van het programma bepaald: technologie die administratieve taken ondersteunt of overneemt, ‘ondersteunende’ taken overneemt (zoals het zoeken naar spullen), en technologie die patiënten in staat stelt om zorgtaken over te nemen (ondersteund door technologie). Voorbeelden waarbij patiënten in de thuissituatie zelf monitoren zijn boeiend, maar vallen buiten de scope van het programma.
mProve Funxlab ExpertPanel
Het mProve Funxlab betrekt primaire zorgverleners, zoals verpleegkundigen, in het mProve Funxlab ExpertPanel. Het ExpertPanel bestaat uit 190 zorgprofessionals en vraagt, o.a. met serious gaming-elementen, actief input voor de richting van het mProve Funxlab. Dat heeft onder andere geleid tot het publiceren van het rapport ‘Fleur, we have a problem’, waarin het ExpertPanel zich uitliet over de vraagstukken die ze op digitaliseringsgebied tegenkomen op de werkvloer, over mogelijke oplossingsrichtingen en de rol van de patiënt in die vraagstukken.
Kennisdeling
Om goede voorbeelden te delen tussen de 7 mProve ziekenhuizen is in 2022 begonnen met de mProverij-reeks; een maandelijkse online inspiratiesessie voor en door zorgverleners. Daar worden succesvolle innovaties met elkaar gedeeld met als doel om te ontdekken of andere ziekenhuizen die over willen nemen. Inmiddels hebben meer dan 1.100 mProve-collega’s zich aangemeld voor de inspiratiereeks.
Transformatieprogramma
Binnen het mProve Transformatieprogramma wordt gewerkt aan toekomstbestendige zorg. Samen ontwikkelen de 7 mProve ziekenhuizen datagedreven slimme, schaalbare oplossingen voor grote uitdagingen, zoals personeelstekorten en de groeiende zorgvraag. Hierin zijn ook ambities op het gebied van passende zorg vastgelegd. Denk daarbij aan nazorg bij een CVA, bekkenbodemzorg of zorg bij atriumfibrilleren.
Daarnaast gaat het in het Transformatieprogramma over ‘capaciteit- en werkplezier verhogende technologie’, wat in het mProve Funxlab wordt uitgevoerd. De eerste reeks projecten binnen het Funxlab vormen bouwstenen voor de inzet van de technologie:
- Transcriptie in de spreekkamer (Zie ook de whitepaper ‘AI in de Spreekkamer’)
- AI voor het vinden van informatie in protocollen
- No Shows voorspellen en verlagen
- Robotic Process Automation (RPA) om administratieve taken over te nemen
Het Funxlab start elk half jaar 4 nieuwe projecten. Met de gekozen werkwijze wordt de innovatiecapaciteit vergroot en verdeeld over 7 ziekenhuizen waardoor niet alle ziekenhuizen pilots blijven doen met dezelfde technologische oplossingen. Wat er uitkomt kan snel worden opgeschaald.
De samenwerking verder vormgeven
mProve heeft een model ontwikkeld om de samenwerking verder vorm te geven. Aan de voorkant is het belangrijk om zicht te houden op ontwikkelingen buiten het samenwerkingsverband – bijvoorbeeld in andere ziekenhuizen. Aan de achterkant ligt de focus op het verspreiden van kennis naar andere zorginstellingen, zodat we de totale innovatiecapaciteit van de het gehele zorglandschap in Nederland efficiënter benutten. mProve is bereid de bouwstenen die ze in de eerder genoemde samenwerkingsprojecten hebben ontwikkeld, vrij te delen. Dat deden ze in april 2025 al met een 13-tal andere ziekenhuizen en VVT-instellingen tijdens de Zorg & ICT-beurs.
Unieke focus
mProve focust op de schaarste aan zorgverleners, met name verpleegkundigen. Daarbij maken ze de combinatie met werkplezier. En dat is uniek, omdat de meeste ontwikkelingen in Nederland de patiënt of de medisch specialist als uitgangspunt nemen. mProve hanteert een open aanpak met brede kennisdeling en bouwt in co-creatie-sessies met zorgverleners én leveranciers aan toekomstbestendige technologie.
Resultaten en opschaling
Momenteel worden de eerste vier projecten van mProve gevalideerd. In de voorlopige cijfers is onder andere een reductie van zoektijd naar informatie uit protocollen te zien van 18% én een aanzienlijke werkplezierverhoging van een 5,8 naar een 7,9. Het RPA-project zorgt ervoor dat softwarerobots administratieve taken overnemen. Dat levert in verschillende ziekenhuizen al fte-besparingen op.
Vanuit mProve wordt ook ingezet op AI. Dat geeft mooie resultaten, vooral op het gebied van ontregelen, maar AI werkt niet vanzelf. Het vergt continu testen, leren en verbeteren om het succesvol te laten zijn. Alleen in gelijkwaardige samenwerking tussen zorgprofessionals en technologieontwikkelaars kan deze technologie worden doorontwikkeld tot veilige, betrouwbare en bruikbare tools in de dagelijkse praktijk. Lees hier hoe AI concreet wordt ingezet.
Er worden op termijn nog meer mooie en positieve resultaten verwacht. De komende jaren staan er 24 innovatieve projecten op de planning om uit te voeren met de 7 ziekenhuizen.
De aanpak van mProve is ook voor andere branches zoals GGZ, JGZ, VVT geschikt. Later wordt bekeken of opschaling mogelijk is, tot die tijd wordt er wel kennis gedeeld als dat zo uitkomt.
Betrokkenheid van zorgprofessionals
mProve werkt aan een efficiënter werkproces in de zorg. Maar, vinden zij, dat moet tegelijkertijd leiden tot een verbetering van het werkplezier. Technologie kan aan beide eisen voldoen, als het juist wordt ingezet. En dan draagt het zeker bij aan de toekomstbestendigheid van de zorg. De absolute sleutel tot een succesvolle zorgtransformatie is het betrekken van de zorgverleners bij de innovatieprojecten. Het Funxlab vernieuwt de zorg met en vóór zorgverleners. Als zij hun werk goed en met plezier kunnen doen leidt dat tot betere zorguitkomsten.
Accepteer dat het niet in één keer goed gaat
Een grotere beweging als deze op gang brengen kán niet in een keer goed gaan, zo weet mProve inmiddels. Hun tip: Accepteer dat je niet iedereen tevreden kan houden. Mensen teleurstellen hoort er nu eenmaal ook bij, hoe lastig dat ook is.
Een ander aandachtspunt is dat je continu moet blijven zoeken naar de juiste balans tussen bottom-up en topdown veranderingen. De juiste mix vinden is lastig, dus blijf dat onderzoeken.
Meer weten?
- mProve: thema Arbeidsbesparende technologie
- NVZ: Spraakgestuurd rapporteren met AI binnen het Jeroen Bosch Ziekenhuis
- Zorg van Nu: Zo kun je innovaties makkelijker van elkaar overnemen