Meer uren werken

Meer uren werken

In zorg en welzijn wordt veel gewerkt met deeltijdcontracten. Dit heeft verschillende oorzaken. In zorg en welzijn werken bijvoorbeeld nog altijd veel vrouwen. Zij werken over het algemeen minder uren dan mannen. Bij de medewerkers die vaak wel wat meer willen werken, is een contract met meer uren in hun huidige functie of bij hun huidige werkgever niet mogelijk. Hierdoor blijft er veel arbeidspotentieel van zowel huidige als toekomstige medewerkers onbenut. Als iedere deeltijdwerker in de zorg gemiddeld een uur per week meer zou werken, zouden de personeelstekorten in de sector in theorie zijn opgelost. Dat statement staat nu bekend als het ‘fameuze uur extra’ in de zorg. Verschillende organisaties brengen dit inmiddels in de praktijk.

Meer werkuren of grote contracten aanbieden kan de arbeidsmarkt in de zorg weer in beweging krijgen. Wieteke Graven is ambassadeur voor het thema Meer Uren Werken. Zij vertelt over het thema, het belang hiervan en over de concrete toepassingen.

Contracten van bestaande medewerker uitbreiden

In Nederland werken meer dan 1,1 miljoen vrouwen in zorg en welzijn. Van deze vrouwen werkt ongeveer 82 procent in deeltijd. Meer dan de helft van de vrouwelijke zorgmedewerkers heeft een contract van 25 uur of minder. Gezien de enorme arbeidstekorten (over twee jaar een tekort van tachtigduizend medewerkers) is een voor de hand liggende vraag: zou het mogelijk zijn de contracten van bestaande werknemers, met name van degene met kleine contracten, met twee of vier uur uit te breiden?

Waarom we niet door de open deur kunnen

Het lijkt een open deur. Toch beginnen veel gesprekken met allerlei mitsen en maren. ‘De zorg is een deeltijdsector’, terwijl Europese cijfers aanduiden dat het niet zo gangbaar is als in Nederland. ‘Vrouwen willen niet meer uren werken’, terwijl uit verschillende onderzoeken blijkt dat er wel degelijk potentieel is onder bestaande werknemers.

Contractuitbreiding staat niet hoog op de radar binnen zorgorganisaties. Veel vrouwelijke zorgmedewerkers geven aan nooit over contractuitbreiding met hun werkgever te spreken. Dit komt onder andere door de manier van de vraag te stellen. ‘Wil je een groter contract?’ zal niet vaak tot positieve reacties leiden. ‘Wat is er voor jou nodig om je contract uit te breiden?’ nodigt al uit tot een heel ander gesprek. Daarnaast is het roosteren ook een grote reden om geen grotere contracten aan te bieden. De ervaring leert echter dat een goede analyse van de knelpunten en denken in maatwerkoplossingen veel mogelijk maken.

Zelf een start maken als organisatie

Werken op basis van data en feiten is een belangrijke eerste stap in het mogelijk maken van grotere contracten. De publicatie van stichting Het Potentieel Pakken over De kansen rondom grotere deeltijdbanen in de zorg maakte veel los. De vanzelfsprekendheid van (kleine) deeltijdbanen wordt minder. Steeds meer zorginstellingen beginnen ook de kansen in hun organisaties te zien.

Er ontstaat een grote belangstelling voor het thema. Organisaties kunnen zelf een start maken door in kaart te brengen hoe het echt zit: analyseer personeelsdata op contractgrootte om te zien waar kansen liggen. Maak een overzicht van de waarde die grotere contracten voor de organisatie heeft, maar ook voor de medewerkers en cliënten. Inventariseer knelpunten in de roostering en laat medewerkers meedenken over oplossing- en. Ga het gesprek aan met medewerkers met kleine contracten: wat zijn hun twijfels over een paar uur meer werken? Welke belemmeringen ervaren zij en hoe zijn die weg te nemen? Je zult zien: er kan vaak meer dan je denkt.

Over ambassadeur Wieteke Graven

Wieteke Graven is ambassadeur voor het Actie Leer Netwerk thema Meer Uren Werken. Daarnaast is zij oprichter en voorzitter bij stichting Het Potentieel Pakken met als missie het optimaal benutten van vrouwelijk talent op de arbeidsmarkt. Na het behalen van haar masters degree in Economie aan de Universiteit Maastricht (2001), werkte zij in Nederland en het buitenland in de financiële sector, bij Shell en de afgelopen jaren als partner bij strategisch adviesbureau McKinsey & Company. Graven is onlangs haar PhD aan de Vrije Universiteit Amsterdam gestart op het onderwerpkeuze van arbeidsuren.

Wieteke Graven schreef voor dit thema de volgende blogs:

• Beloning van zorgmedewerkers – de onderbelichte kant van de discussie
• Grotere deeltijdbanen in de zorg – laten we denken in mogelijkheden

Bekijk ook de Actieleer TV uitzending met ambassadeur Wieteke graven over meer uren werken voor, tijdens en na de coronacrisis:

Koplopers in Meer Uren Werken

Het Actie Leer Netwerk heeft voorbeelden verzameld binnen het thema Meer Uren Werken. Lees over de Koploperinitiatieven en kijk hoe je dit kunt toepassen binnen jouw eigen organisatie.

Bekijk Koplopers