Gehandicaptenzorgorganisatie Amarant brengt zowel het personeelstekort als kansen voor statushouders bij elkaar in het traject Kansrijk. Vanuit Kansrijk zijn statushouders die affiniteit hebben met de zorgsector actief benaderd voor een intensief leerwerktraject. Aan het eind van het traject zijn dit volwaardige collega’s die kunnen doorstromen naar een betaalde functie, of een BBL-opleidingstraject. Daarmee biedt Kansrijk een oplossing voor de arbeidsmarktkrapte in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.
Arbeidsintegratie voor statushouders
In Brabant draagt Amarant bij aan het welzijn en geluk van mensen met een verstandelijke beperking, autisme of hersenletsel. De organisatie biedt ondersteuning op het gebied van wonen, dagbesteding/werk, ontwikkeling en behandeling. Het wordt door personeelstekort alleen steeds moeilijker om aan de vraag van cliënten te voldoen. Patricia Smit-Brekelmans, directeur specialistische zorg bij Amarant, nam het initiatief om de arbeidsintegratie voor statushouders binnen de gehandicaptenzorg vorm en inhoud te geven. Ze schreef er in het kader van de studie Master of Health Business Administration zelfs een thesis over.
Leerwerktraject
Een onderdeel van Kansrijk is het leerwerktraject, bestaande uit een oriëntatieperiode van 2 x 20 weken, waarbij stage en opleiding plaatsvinden binnen een instelling van Amarant. De eerste 20 weken maken de statushouders kennis met het werk in de gehandicaptenzorg. De statushouders krijgen begeleiding op maat, die onder andere bestaat uit een coach en werkbegeleider. Zo is de kans groter dat zij de eindstreep zullen halen. Met vakken als taal, werknemersvaardigheden en vaardigheden voor de gehandicaptenzorg, worden de leerlingen klaargestoomd voor een mbo leerwerktraject dat zij daarna gaan volgen.
Tijdens de 2e periode van 20 weken lopen de deelnemers praktijkstage binnen een van de voorzieningen of dagbestedingslocaties binnen de organisatie. Ook volgen ze één dag per week een opleiding, waarbij de nadruk ligt op zorgonderwijs en de Nederlandse taal. Statushouders volgen een leerwerktraject op maat, wat leidt tot een mbo-certificaat dat aansluit op hun niveau. Ze worden opgeleid voor een rol als assistent-begeleider. Zo kan de werkdruk op zorglocaties worden verminderd.
Ondersteuning voor statushouders én werkbegeleiders
De deelnemende statushouders worden tijdens het traject ondersteund door een coach die ook beschikbaar is voor de werkbegeleiders. Ook zij worden getraind, bijvoorbeeld op specifieke thema’s als diversiteit. Naast werkbegeleiding is er ook een buddysysteem ingericht om de deelnemers en werkbegeleiders te ondersteunen.
Volwaardige collega’s
Na afloop van het traject zijn de deelnemers inzetbaar als volwaardige collega’s. Ze kunnen doorstromen naar een betaalde zorgfunctie of naar een BBL-opleiding.
Samenwerkingsconvenant
Amarant heeft voor de uitvoering van Kansrijk contact en samenwerking gezocht met Cello, Calibris Advies en de gemeente Tilburg. Daarnaast zijn andere relevante partijen betrokken bij het initiatief (Werkgevers Servicepunt Midden-Brabant, Refugee Team, ROC Tilburg, Sterk Huis). Gezamenlijk zijn concrete doelstellingen bepaald en werkafspraken gemaakt die zijn vastgelegd in een samenwerkingsconvenant.
Innovatief idee met sterke punten
Samenwerken is zoals vaker een van de sleutels tot succes, maar het traject Kansrijk kent meer sterke punten. Zo is het mogelijk om aan het traject deel te nemen met behoud van de uitkering en worden deelnemers op hun eigen niveau opgeleid. Daarnaast wordt gewerkt met een buddysysteem dat bijdraagt aan behoud van bestaande medewerkers.
Betrokkenheid
Project Kansrijk werd in oktober 2023 gelanceerd met een groep van 15 deelnemers. Zij volgen drie dagen per week een programma; één lesdag en twee dagen stage.
Alle oorspronkelijke 15 deelnemers zijn nog steeds actief betrokken bij het project. Ze hebben tijdens hun stages veel geleerd en positieve ervaringen opgedaan. De statushouders begonnen met observeren, maar geleidelijk aan hebben ze hun verantwoordelijkheden uitgebreid, eerst onder begeleiding van Amarant-collega’s en later steeds zelfstandiger.
Binnen de zorg is een toename van diversiteit onder de doelgroep die zorg vraagt. Dit vraagt om meer diversiteit bij medewerkers. Statushouders kunnen prima de verbinding leggen tussen de Nederlandse cultuur, de mensen die zorg ontvangen en hun naasten.
Succesvol verandertraject
Terugkijkend op de lancering van traject Kansrijk constateert Amarant een aantal leerpunten. Zo had het moment van werving van deelnemers anders getimed kunnen worden, namelijk buiten de vakantieperiode. Ook was het goed geweest om meer tijd te besteden aan het opleiden en informeren van werkbegeleiders. Amarant benadrukt dat je als organisatie vooral moet doen waar je goed in bent. Diensten die je wel nodig hebt, maar niet intern beschikbaar hebt, kun je beter uitbesteden. Veranderen betekent regels loslaten. Om traject Kansrijk laagdrempelig te kunnen inzetten, heeft Amarant de taaleis die geldt bij regulier onderwijs, niet gehanteerd. Zo krijgen alle deelnemers op basis van motivatie een gelijke kans.
Toekomstplannen
Meerdere stageplekken willen de deelnemers behouden. Ook is het mogelijk gebleken om deelnemers op meerdere werkplekken in te zetten, als zij hierom vragen. Dit draagt bij aan het bieden van werk en perspectief aan deelnemers, en het tegelijkertijd verminderen van de personeelstekorten in de zorg voor Amarant. De samenwerkingspartners blijven streven naar een vruchtbare samenwerking en het creëren van kansen voor alle betrokken partijen.
De intentie is om de samenwerking na de pilotperiode van een jaar in juli 2024 voort te zetten, meer nieuwe groepen te starten en het project Kansrijk te verduurzamen door het traject te verbinden aan inburgering. Hierdoor ontstaat er jaarlijks een vaste instroom van statushouders en jonge vluchtelingen in de gehandicaptenzorg.